‎⁨۷_نکته_مهم_برای_خرید_گیلیم_که_باید_به_خاطر_بسپارید⁩.

گلیم چیست؟

گلیم یا پلاس، یکی از محصولات دستباف است که به عنوان نوعی فرش یا زیرانداز مورد استفاده قرار می گیرد. انواع گلیم، معمولا توسط عشایر یا روستاییان و به عنوان نوعی صنایع دستی بافته می شود. بافت گلیم برخلاف فرش، پیچیدگی چندان زیادی ندارد. علت این موضوع، نداشتن نقشه خاص برای بافت آن است زیرا طرح آن معمولا به صورت ذهنی و همزمان با بافت فرش در ذهن بافنده شکل می گیرد. بسیاری از علاقمندان به انواع صنایع دستی، اشتیاق زیادی به خرید گلیم نیز دارند، از این رو، در این مقاله، به بررسی 7 نکته مهم که باید در هنگام خرید انواع گلیم در نظر داشته باشید، خواهیم پرداخت. 

انواع گلیم

گلیم ها را می توان بر اساس نوع بافت و نوع منطقه مورد نظر، در دسته بندی های متفاوتی قرار دارد که به شرح زیر است:

دسته بندی خرید گلیم بر اساس نوع بافت

هر گلیم با توجه به نوع طرح یا نظر بافنده، می تواند مطابق با یکی از سه شیوه زیر بافته شود:

• گلیم های تخت

این گلیم ها، به گلیم ساده یا دو رو نیز شهرت دارند. در این محصولات، یک طرح در هر دو سمت گلیم تکرار شده است. بنابراین، هر دو سمت گلیم قابل استفاده هستند. اگر قصد خرید گلیم تخت را دارید، بهتر است بدانید که ضخامت این گلیم ها از سایر انواع گلیم کمتر است و طرح های به کار رفته در آنها نیز، طرح های هندسی و دارای زاویه هستند.

• خرید گلیم های سوماک

گلیم های سوماک یا ورنی، برخلاف گلیم های تخت، صرفا یک رو هستند. بافت این گلیم ها، ظریف است و در آن از نخ های رنگی استفاده شده است. البته نقشه این گلیم ها نیز، مانند گلیم های ساده، بر اساس تصویر ذهنی بافنده در زمان بافت گلیم است.

• گلیم های برجسته

این دسته از گلیم ها، در بعضی از بخش های بافت، دارای نقش های برجسته یا پرزدار هستند. این گلیم ها نیز مانند گلیم های سوماک، صرفا یک رو هستند و به صورت ترکیبی از فرش، گلیم های سوماک و تخت بافته می شوند.

دسته بندی انواع گلیم بر اساس نوع منطقه

همانند انواع فرش های دستباف و ماشینی، کشورهای زیادی در دنیا وجود ندارند که در زمینه بافت گلیم فعالیت کنند و صرفا در کشورهایی مانند چین، ایران، افغانستان، هند و ترکمنستان، بافت این محصولات انجام می شود. در ایران، به تفکیک هر منطقه، طرح ها و نقش های متفاوتی از گلیم تولید می شود به طوری که اگر برای خرید گلیم از شمال و جنوب ایران اقدام کنید، با طرح های کاملا متفاوت و متنوعی روبرو خواهید شد. برخی از مهمترین انواع گلیم بر اساس منطقه، عبارتند از:

• گلیم ایل شاهسون

طرح های گلیم شاهسون، متشکل از حیواناتی است که در کنار اشکال هندسی بافته می شوند. نخ مورد استفاده در این گلیم، پشم خشک و زبر است و بیشتر به عنوان زین اسب از آن استفاده می شود. بافت گلیم شاهسون، به صورت یک رو است. از لحاظ طرح و نقش، در بعضی از مواقع، این گلیم ها به انواع فرش وینتیج یا فرش مدرن شباهت دارند.

• گلیم هرسین

نقشه این گلیم، کاملا بر اساس خلاقیت بافنده است. این گلیم، مختص شهر هرسین در استان کرمانشاه است و با پشم بز بافته می شود. رنگبندی این گلیم، متشکل از رنگ های سفید، سرخابی، سورمه ای، قرمز و سبز است. 

• خرید گلیم لری

این گلیم بیشتر به عنوان خورجین برای حمل یا نگهداری وسایل منزل مورد استفاده قرار می گیرد و به همین دلیل، از استحکام بسیار زیادی در بافت برخوردار است. رنگبندی این گلیم به صورت ترکیبی از رنگ های آبی، مشکی، سبز و سفید است. 

• گلیم خمسه

گلیم خمسه، یکی از معروف ترین گلیم های ایرانی است که به صورت سوماک یا یک رو بافته می شود. طرح این گلیم، ترکیبی از طرح های 5 ایل مختلف در شیراز است و به صورت طرح های لوزی یا ستاره های در هم بافته می شود.

• گلیم ترکمنی

رنگ قرمز، شاخصه اصلی این گلیم است. گلیم های ترکمنی برخلاف گلیم هایی مانند ایل شاهسون، محکم اما در عین حال بسیار سبک هستند. 

نکات مهم برای خرید گلیم

زمانی که تصمیم به خرید گلیم می گیرید، لازم است تا نکاتی را مد نظر قرار دهید. رعایت این نکات، برای داشتن تجربه ای بهتر از خرید، ضروری خواهد بود. در ادامه، مهمترین نکاتی که باید برای خرید این محصول رعایت کنید، عبارتند از:

توجه به مرغوبیت رنگ گلیم

رنگ های به کار رفته در بافت انواع گلیم، معمولا از رنگ های طبیعی است. این رنگ ها در مقابل نور خورشید و شستشو، مقاومت بسیار بیشتری در مقایسه با رنگ های مصنوعی دارند. رنگ های طبیعی دارای 2 ویژگی مهم هستند که آنها را از رنگ های مصنوعی متمایز می کند.

1- رنگ های طبیعی بر اثر رطوبت، پخش نمی شوند. به طور مثال، اگر دستمال روشن و مرطوبی را بر روی گلیمی که در بافت آن از رنگ های طبیعی استفاده شده است، بکشید، رنگ جذب دستمال نخواهد شد. به همین دلیل، خرید گلیم بافته شده از نخ های با رنگ طبیعی به خاطر ماندگاری بالایی که در مقابل شستشو دارد، نسبت به گلیم های بافته شده از نخ های رنگ شده با انواع رنگ مصنوعی، ارجحیت دارند.

2- رنگ های طبیعی برخلاف انواع رنگ مصنوعی، ظاهر تند و جیغی ندارند و به اصطلاح مات هستند. 

تراکم بافت گلیم

تراکم بافت گلیم ها نیز به اندازه تراکم بافت فرش دارای اهمیت است و همانطور که در زمان خرید فرش نسبت به این موضوع حساس هستید، باید برای خرید گلیم نیز به تراکم بافت آن دقت کنید. سنجش این موضوع که یک گلیم از تراکم مناسبی برخوردار است یا نه، توسط چند روش قابل اندازه گیری خواهد بود. به طور مثال، می توانید گلیم را به آرامی از طول و عرض بکشید. اگر گلیم کش نیامد و محکم بود، می توانید اطمینان حاصل کنید که از تراکم مناسبی برخوردار است. علاوه بر این روش، از طریق بلند کردن گلیم و سنجش وزن آن نیز می توانید به تراکم مناسب بافت گلیم پی ببرید. به طوریکه اگر گلیم سبک باشد، به این معنا خواهد بود که تراکم آن بالاتر است و از نخ های ظریف تری نیز در بافت آن استفاده شده است.

نامتقارن بودن طرح و نقشه

بسیاری از گلیم ها، بر اساس نقشه های ذهنی بافنده تولید می شوند و برخلاف انواع فرش کلاسیک یا فرش مدرن، هیچ نقشه از پیش آماده ای برای آنها وجود ندارد. از این رو، معمولا دو سمت گلیم، اختلاف هایی را با یکدیگر دارند و به اصطلاح، طرح گلیم متقارن نیست. خرید گلیم با طرح نامتقارن، معمولا به علت استفاده از نقوش متنوع و جذاب، بسیار پرمخاطب است.

نداشتن سره

در فرش و گلیم، اصطلاحی وجود دارد به نام سره. این اصطلاح به این معنی است اگر قسمت بالایی و پایینی فرش را بر روی یکدیگر بیندازیم یا فرش و گلیم را از وسط تا بزنیم، قسمت بالا و پایین کاملا بر روی یکدیگر منطبق باشند و هیچ بخش اضافه بافته شده ای از سمت چپ یا راست وجود نداشته باشد. 

جنس گلیم

گلیم جزو صنایع دستی است که توسط روستاییان یا عشایر بافته می شود. نخ هایی که معمولا توسط این افراد در بافت انواع گلیم مورد استفاده قرار می گیرد، از پشم یا ابریشم تولید می شود. این نخ ها در مقایسه با نخ های پنبه ای، از استحکام و دوام رنگ بهتری برخوردارند و بهتر است در هنگام خرید گلیم، بیشتر از بین گلیم هایی که از این دو نوع نخ در بافت آنها استفاده شده است، گلیم مورد نظر خود را انتخاب کنید.

نقش ابعاد در خرید گلیم

تمامی گلیم ها دستباف هستند و به همین دلیل، معمولا از نظر اندازه اعلام شده با چیزی که در واقعیت دارند، دارای اختلاف های جزئی هستند. البته این اختلاف در بسیاری از مواقع، آنقدر ناچیز است که می توانید از آن صرف نظر کنید. با این حال، ممکن است در بعضی از نمونه های گلیم، اختلاف به گونه ای باشد که عملا نتوانید آن را نادیده بگیرید. در این حالت، معمولا بهتر است از خرید گلیم با این شرایط خودداری کنید مگر اینکه طرح یا نقشه گلیم برای شما بسیار با ارزش تر از ابعاد آن باشد.

نحوه شستشوی گلیم

برخلاف انواع فرش دستباف و ماشینی، گلیم ها را نمی توانید با ماشین آلات و دستگاه های پیشرفته شستشوی فرش و قالی بشویید. علت این موضوع نیز، به ظرافتی است که در بافت آنها به کار رفته است و دستگاه های صنعتی می توانند باعث از بین رفتن تار و پود و ایجاد پوسیدگی در آنها شوند. البته در بعضی از نمونه های گلیم ها، به دلیل استحکام بافت یا ضخیم بودن نخ به کار رفته در تولید آنها، امکان شستشو با ماشین های مخصوص شستشوی فرش نیز وجود دارد اما در حالت کلی، معمولا گلیم ها را بهتر است از طریق شستشوی دستی تمیز کنید.

سخن پایانی

گلیم ها یکی از زیباترین محصولاتی هستند که در گروه صنایع دستی قرار می گیرند. ظرافت و نقشه های بکر و بی نظیر این محصولات در کنار استفاده از هنر دست برای بافت آنها، باعث شده است تا انواع گلیم، به عنوان وسیله هایی فراتر از زیرانداز در نظر گرفته شوند به طوریکه در بسیاری از موارد، برای تزئینات فضای داخلی و دکوراسیون محیط نیز از انواع گلیم استفاده می شود. در این مقاله، مهمترین نکاتی که باید در زمان خرید گلیم مدنظر قرار دهید را به صورت کامل با یکدیگر بررسی کردیم. در صورتی که پس از مطالعه این مقاله، تمایل به بررسی محصولات فرش ماشینی برند فرش مهستان داشته باشید، می توانید با مراجعه به بخش فروش محصولات، تمامی تولیدات این برند اعم از انواع فرش کلاسیک، فرش های مدرن و وینتیج و همچنین فرش های کودک را مشاهده فرمایید. همچنین برای دریافت راهنمایی بیشتر در زمینه خرید هر یک از این محصولات، لازم است تا با مراجعه به بخش  تماس با ما، از طریق هر یک از شماره تلفن های درج شده در این صفحه، با کارشناسان ما در واحد فروش تماس حاصل فرمایید. در پایان، باعث افتخار است که سرمایه ما، نظرات مثبت شما عزیزان درباره ما و هر یک از محصولات برد مهستان است و تلاش خواهیم کرد تا این راه، سالیان سال به همین منوال ادامه داشته باشد.